Статистика
Ҳамаги 1 Меҳмонон 1 Истифодабарандагон 0
|
Каталог файлов
Масъалаҳои асосии баҳси фалсафӣ
|
| 16.10.2016, 19:33 |
Масъалаҳои асосии баҳси фалсафӣ
Фалсафа - ин ҷаҳонбинии аз ҷииати назарияви асосноккардашуда мебошад. Ин системаи умумитарини нуқтаи назархо ба олам ва мавқеи инсон дар он аст. Фалсафа шаклҳои гуногуни муносибати инсонро ба олам муайян мекунад. Фалсафа таълимоти корбаст кардашуда, аз љињати назарияви асоснок кардашудаи ҳикмат аст.
Дар ҷаҳонбинии фалсафави доимо ду нуқтаи назари ба ҳам зид вуҷуд дошт, ки яке ба олами беруна равона шуда, тасаввуротро оид ба олам ба вуҷуд меорад, дигаре ба ботини одам равона шудаасту кўшиши худшиноси, фањмиши ҷою мақоми инсон дар олам аст.
Дар ин ҷо одам на чун ашё, на чун ҷузъи олам, балки чун њастии махсус арзи вуљуд мекунад.
Муносибати олами беруна, олами модди ба олами руњии инсон, ба ботини он яке аз масъалањои муњимтарини фалсафа мебошад.
Ин формулаи умумї ва обстрактии ҳар як масъалаи фалсафї мебошад, бино бар ин онро масъалаи асосии фалсафа меноманд. Чї тавре, ки Ф.Энгелс ќайд мекунад масъалаи бузургтарин ва асосии фалсафа ин масъалаи «муносибати тафаккур ба ҳасти» мебошад. Моҳияти асосии ин масъаларо чунин савол ташкил медињад: Чї якум аст? Рўш ё табиат? Модда ё шуур? Ин муносибати инсон чун ягона мавҷудоти соҳибшуур ба олами объективї мебошад. Тарафи дигари ин масъала ба донисташавандагии олам вобаста аст. Ба ин савол ҷавоб дода истода файласуфон ба ду гурўҳи калон људо шуданд: онњое, ки рўҳ, ғоя, аќли кулл то табиат вуљуд дошту табиатро офаридааст – яъне ғоя якӯм аст мегуфтанд «идеалист», онҳое ки табиат, модда якӯм буда, дар натиљаи инкишофаш шуурро ба вуљуд овардааст мегуфтанд, «материалист» номида шуданд.
Хамин тариќа, дар фалсафа ду равияи ба ҳам зид - идеализм ва материализм пайдо шуданд. Њар яки ин равияи фалсафї, вобаста ба инкишофи ҷамъият, инкишофи иќтисодї – иљтимої ва сиёсї ё худ таназзули љамъият, ривољ меёфтанд ё ки таназзул мекарданд. Агар дар давраи антиќї ҳар ду равия баробар пеш рафта бошанд, дар асрҳои миёна, фалсафаи материалистї таназзул карду идеализм ривољ ёфт. Дар давраи нав, давраи капитализм фалсафаи материалистї ҳукмрон гашт.
Файласуфон инчунин ба масъалаҳои дониш, ҳаќиќат, адолат, хушбахтии инсон руй оварда ин масъалаҳоро низ муҳим арзёбӣ менамоянд. Масалан, файласуфи фаронсави Албер Камю менависад, ки «Оё ҳаёти инсон, бо ранxу азобе, ки барои гузаронидани он сарф мешавад, меарзид ё не, масъалаи асосии фалсафа аст». ({ол он, ки Албер Камю маш[уртарин файласуфи гуманисти асри ХХ, дорандаи xоизаи Нобели мебошад).
Тарафи дуюми масъалаи асосии фалсафаро бо саволи олам донисташаванда аст ё не ифода кардан мумкин аст. Дар натиљаи љавоб додан ба ин савол чунин равияҳои фалсафї монанди агностисизм, скептисизм ва оптимизм ба вучуд омаданд.
Агностисизм (А – ҳиссачаи инкори, гносеус – дониш, маърифат), - таълимотест дар бораи донистанашаванда будани олам.
Скептисизм (шаккокия), таълимотест, ки ба донисташаванда будани олам шубҳа мекунад.
Оптимистон (некбинон) оламро донисташаванда меҳисобанд.
|
|
Категория: Фалсафа | Добавил: hiradmand1996
|
| Просмотров: 2197 | Загрузок: 0
| Рейтинг: 0.0/0 |
|
|
